Grupa: Administrator 
Posty: 7596 #1166049
Od: 2012-7-24
| Za: http://marucha.wordpress.com/2013/02/01/skad-sie-wzial-polski-koncern-grupa-azoty/
Niedawno przetoczyła się w polskiej prasie dyskusja na temat epoki Edwarda Gierka i szerzej PRL. Padają różne argumenty, z reguły demagogiczne. Lepiej powinny przemawiać do wyobraźni fakty i liczby. Okazuje się bowiem, że trzy największe polskie koncerny, stanowiące o pozycji polskiego przemysłu – mają swoje korzenie… w PRL. Bez nich bylibyśmy czarną dziurą na mapie gospodarczej Europy.
Te koncerny to: PKN Orlen, KGHM Miedź Polska i ostatnio Grupa AZOTY, prawdziwy gigant na skalę światową. Orlen i KGHM są znane, choć niektórzy nie zdają sobie sprawy, że powstały na bazie zakładów zbudowanych… w epoce Władysława Gomułki, a więc w czasach, które dziennikarzyny mające po lat 30 określają mianem „mrocznych” lub „siermiężnych”.
Zakłady Azotowe Puławy (pulawy.naszemiasto.pl)
Mniej wiemy o tym, jakie zakłady wchodzą w skład Grupy AZOTY, i skąd się te zakłady wzięły. Oto ich metryczki według danych z Wikipedii (jedne są obszerne, inne mniej):
Zakłady Chemiczne „Police” SA – polskie przedsiębiorstwo branży ciężkiej chemii, istniejące od 1964 r. w Policach. Produkcję rozpoczęło w 1969, a w 1995 przekształciło się w spółkę akcyjną.
Zakłady Azotowe Kędzierzyn: w 1948 r. rząd polski podjął decyzję o wybudowaniu w Kędzierzynie trzeciej w kraju (obok Chorzowa i Tarnowa) fabryki nawozów sztucznych. Fabryka miała powstać w miejscu zniszczonych niemieckich zakładów chemicznych IG Farben. Nowa fabryka otrzymała nazwę: Zakłady Przemysłu Azotowego „Kędzierzyn” z siedzibą w Bierawie. Sześcioletni plan rozwoju 1950-1955 przewidywał dalszą rozbudowę Zakładów Przemysłu Azotowego „Kędzierzyn”. 17 lutego 1952 r. przyjęto nową nazwę fabryki: Zakłady Przemysłu Azotowego „Kędzierzyn” w budowie. We wrześniu 1956 r. zmieniono nazwę fabryki na: Zakłady Przemysłu Azotowego „Kędzierzyn”, a w 1957 r. uruchomiono drugą linię produkującą nawozy azotowe oraz instalacje produkujące mocznik i stężony (67%) kwas azotowy.
6 czerwca 1959 r. zmieniono nazwę fabryki na: Zakłady Azotowe „Kędzierzyn”. W latach 60. XX w. uruchomiono produkcję azotynu i azotanu sodowego, formaliny, klejów mocznikowych, estrów ftalowych, melaminy i innych. W 1962 r. uruchomiono po raz pierwszy w Polsce produkcję amoniaku z gazu koksowniczego. W czerwcu 1970 r. uruchomiono port przeładunkowy na Kanale Kędzierzyńskim, który umożliwił transport drogą wodną przez Kanał Gliwicki i rzekę Odrę. W latach 70. XX w. przeprowadzono także modernizację licznych instalacji produkcyjnych, uruchamiając dodatkowo produkcję argonu i bezwodnika maleinowego. W 1978 r., dzięki uruchomieniu instalacji ciśnieniowego półspalania metanu, nastąpiło przejście przy produkcji amoniaku z koksu na gaz ziemny. W latach 80. XX w. uruchomiono wytwórnię alkoholi OXO: oktanolu (2-etyloheksanolu), n-butanolu i izobutanolu. W ten sposób rozpoczęto produkcję komponentów tworzyw sztucznych. Uruchomiono także nową wytwórnię klejów mocznikowych i nową instalację granulacji mechanicznej saletrzaku (nowy produkt otrzymał nazwę Salmag).
Zakłady Azoty Tarnów: firma istnieje od 1927 roku (Mościce). Po wojnie fabryka wznowiła działalność w 1948. W ramach planu sześcioletniego powstały nowe instalacje m.in. produkcji kaprolaktamu. W późniejszym czasie rozpoczęto produkcję poliamidu o nazwie handlowej Tarnamid, polichlorku winylu, akrylonitrylu, politetrafluoroetylenu (o nazwie handlowej Tarflen).
Zakłady Fosfory Gdańsk: Od 1912 roku produkowano tu kwas siarkowy i różne sole nieorganiczne. W wyniku działań wojennych zakład został prawie całkowicie zniszczony; w pierwotnym kształcie został odbudowany w 1947 roku. W ramach programu chemizacji krajowego rolnictwa w drugiej połowie lat 60-tych rozpoczęto tu realizację dużej inwestycji, która przekształciła zakład w nowoczesną fabrykę nawozów fosforowych. W oparciu o amerykańską licencję rozpoczęto produkcję superfosfatu potrójnego granulowanego, w którym zawartość fosforu jest niemal 3-krotnie wyższa niż w superfosfatach prostych. W połowie lat 70-tych, gdańskie FOSFORY osiągnęły w całości projektowaną zdolność produkcyjną, dostarczając na rynek ok. 300 tys. ton wyrobów gotowych.
Zakłady Azotowe Puławy: Decyzję o budowie w Puławach zakładów produkujących nawozy azotowe podjęto 19 grudnia 1960 r. Zakład był budowany przez 5 lat. 4 czerwca 1966 r. uruchomiono po raz pierwszy produkcję amoniaku i mocznika. W latach 1967-1970 uruchomiono produkcję dwutlenku węgla i suchego lodu. W 1970 r. podjęto decyzję o budowie wytwórni kaprolaktamu, zaś od 1975 do 1977 budowano pierwszą linię produkcyjną melaminy. W latach 80. XX w. poczyniono pierwsze postępy w zakresie zmniejszenia uciążliwości Zakładów dla środowiska naturalnego. Zbudowano m.in. oczyszczalnię ścieków przy linii produkcyjnej kaprolaktamu. Równolegle rozwijano asortyment nawozów sztucznych – wdrożono do produkcji pierwszy nawóz dwuskładnikowy – roztwór saletrzano-mocznikowy RSM.
Jak z tego wynika, mamy w tej Grupie dwie fabryki, które powstały od zera w PRL (Police i Puławy), jedna zbudowana została w okresie II RP (Tarnów) i rozbudowana w PRL, a dwie to odbudowane od zera po zniszczeniach fabryki niemieckie (Kędzierzyn, Gdańsk). W okresie III RP nie powstała żadna firma.
Zakłady chemiczne w PRL odbudowywali i budowali często inżynierowie i fachowcy z okresu II RP oraz kadra wykształcona już po 1945 roku. W latach 70. przemysł chemiczny w Polsce był liczącym się graczem, także na rynkach zagranicznych. Historia ta pokazuje jak w soczewce jedno – obecna Polska funkcjonuje dzięki wysiłkom poprzednich pokoleń z okresu uznawanego oficjalnie za prawie nie istniejący, za okres, na temat którego oficjalnie mówi się tylko z pogardą lub szyderstwem. Na tym jednym przykładzie widać, jakie ma to podstawy i na jakich zgniłych fundamentach jest budowane.
Opr. Jan Engelgard
http://sol.myslpolska.pl
_________________
http://www.youtube.com/user/MareczekX5?feature=mhee
http://praca-za-prace.iq24.pl/default.asp |
